راستا خوزستان/شهاب منجزی: تأثیر آیین مهرپرستی بر نقوش و نمادهای به‌کار رفته در دستباف‌های بختیاری و پیشینه تاریخی مهرپرستی در ایران، احتمال تداوم برخی عناصر آن در فرهنگ اقوام ایرانی، این مقاله نشانه‌های احتمالی این آیین را در صنایع دستی بختیاری تحلیل می‌کند.
اهمیت آیین مهرپرستی در تاریخ ایران باستان و گسترش آن تا دوره ساسانی و نقش اقوام ایرانی، از جمله بختیاری‌ها، در حفظ میراث فرهنگی و نمادین ایران باستان اشاره کرد.
هدف از این پژوهش بررسی تجلی نمادهای مهرپرستی در دستباف‌های بختیاری می باشد که مبانی تاریخی و نمادها و معرفی اجمالی آیین مهر (میترا) و ویژگی‌های آن (خدای نور، پیمان، جنگاوری).
– نمادهای کلیدی مهرپرستی: خورشید، گاو، شیر، کلاهخود، شمشیر، حلقه‌های پیمان.
– تأثیر مهرپرستی بر هنر و معماری ایران باستان.
دستباف‌های بختیاری: زمینه فرهنگی و هنری
– جایگاه صنایع دستی در فرهنگ بختیاری (قالی، گلیم، جاجیم).
– نقش‌های متداول در دستباف‌های بختیاری (گیاهی، حیوانی، هندسی).
– کارکرد نمادین نقوش در زندگی عشایری و آیینی.
تحلیل نمادهای مهرپرستی در دستباف‌های بختیاری
– تطبیق نقوش خورشید، گاو و شیر با نمادهای مهرپرستی.
– بررسی نقش‌های هندسی و حلقه‌وار به عنوان نماد پیمان و اتحاد. – مقایسه با آثار میترائیسم در سایر مناطق ایران (مانند نقش‌برجسته‌های میترایی).
و درآخر میپرسیم آیا می‌توان ردپای مهرپرستی را در دستباف‌های بختیاری دید؟
– نقش انتقال فرهنگ شفاهی و نمادین در تداوم این عناصر.
– پیشنهادها برای پژوهش‌های آینده (مطالعه میدانی، مصاحبه با بافندگان).
منابع
– منابع تاریخی درباره میترائیسم (مانند آثار فرانتس کومون).
– مطالعات مردم‌شناسی درباره قوم بختیاری.
– تحقیقات درباره نمادگرایی در صنایع دستی ایرانی.
